Samen strijden tegen het taboe

Ik heb last van depressiviteit. En dat is mooi kloten, maar daar zal jij vast niks van snappen. Toch? Je zult je er wel iets bij voor kunnen stellen, je hebt er een bepaald beeld bij. Maar echt snappen doe je het niet. Of, misschien snap je het wel. Misschien zelfs wel heel goed. Één op de vijf jongeren heeft voor zijn negentiende al eens ernstige psychische klachten ervaren (zie site MINDyoung). Dat zijn er best wel veel zou je zeggen. Zes jongeren uit een klas van dertig. Kun je je dat voorstellen? Kun jij die zes aanwijzen bij jou in de klas? Nee, dat kan je niet. We zijn namelijk getraind in het verbergen van onze gevoelens. We praten niet over de worstelingen die zich in ons hoofd afspelen. We vertellen het met gemak wanneer we last hebben van hoofdpijn, maar wanneer we echt pijn in ons hoofd hebben, houden we liever onze mond. Waarom eigenlijk? Waarom niet gewoon eerlijk toegeven dat je alles even niet meer ziet blinken, dat de wereld een beetje donkerder lijkt dan normaal? Zou het niet ontzettend helpen om die woorden gewoon uit te kunnen spreken, zodat je niet in je eentje hoeft te vechten?

Nou, nee dus. Op het moment dat we mensen vertellen over onze psychische klachten, zal er eventjes een moment van opluchting zijn. Een soort druk die je loslaat, omdat je het eindelijk met iemand gedeeld hebt. Dat opgeluchte gevoel zal echter snel worden vervangen door gevoelens van schaamte, angst en spijt. Je bent bang dat mensen je nu anders zullen gaan zien, dat ze denken dat je je aanstelt of dat ze nu altijd zullen gaan vragen of het wel goed met je gaat wanneer ze je zien. Natuurlijk kan ik niet voor iedereen spreken, maar dit is hoe ik het ervaar. Mijn opa zei altijd dat je niet voor anderen kunt denken, maar is dat niet wat we altijd onbewust toch proberen te doen? We houden zoveel rekening met wat anderen wel niet zullen vinden. Wat zullen ze wel niet denken als ik ze vertel dat ik mijn eten uitspuug, dat ik mezelf met opzet pijn doe of dat ik net iets meer wijntjes drink dan gemiddeld?

Misschien zit het in onze natuur dat we onze donkere kanten verborgen houden. Maar dat is naar mijn mening zeker niet de enige oorzaak van ons zwijgen. Er heerst namelijk een enorm taboe op het hele onderwerp. Dat was je waarschijnlijk al wel duidelijk. Ik wil er trouwens niet voor pleiten dat je al je gevoelens met alles en iedereen moet delen hoor. Nee, je maakt daar zelf een keuze in. Maar zou het niet mooi zijn als we allemaal het gevoel zouden hebben dat we wat meer begrepen worden. Dat iedereen de gedachte deelt dat psychische klachten net zo normaal zijn als een buikgriep of migraine. Hoeveel pijn zou het schelen als je je niet meer hoeft te schamen voor je gevoelens. Als je de gedachte dat jij raar en anders bent, volledig los kan laten. Naar mijn mening zou dat die psychische klachten een klein beetje dragelijker maken. En dat is waar we naar op zoek zijn toch? Kleine lichtpuntjes zullen de weg naar boven vormen.

Dus, hoe gaan we die verandering in gang zetten? Hoe zorgen we ervoor dat het taboe doorbroken wordt? Om eerlijk te zijn, heb ik daar het antwoord niet op. Ik, in mijn eentje, zal daar de oplossing niet voor vormen. Dat moeten we toch echt samen doen. Het enige wat ik hoop, is dat iemand mijn column leest en geïnspireerd raakt om op een andere manier tegen psychische klachten aan te kijken. Want misschien als we allemaal onze mindset een klein beetje aanpassen, en allemaal net iets opener zijn, dan kan dat wellicht al een mooie stap vormen naar een wereld waarin we ons niet meer schamen voor onze psychische problemen. Een wereld waar ik me graag voor in wil zetten. En met mij, hopelijk nog vele anderen. Laten we samen dat kleine lichtpuntje creëren, voor allen die het kunnen gebruiken!