Joëlle: "Prestatiedruk"
Joëlle werkt bij de MIND Young Studio en schrijft vanuit haar eigen ervaringen. Deze blog gaat over prestatiedruk.
Voor mij is het inmiddels alweer een tijdje geleden, maar met dat de eindexamens weer van start zijn gegaan voelen veel jongeren het: prestatiedruk. Het idee dat je prestaties op één specifiek moment bepalend zijn voor je toekomst is op zijn zachts gezegd overweldigend.
Ik wilde graag iets zinnigs schrijven over dit knagende, beklemmende gevoel. Heb ik tips die ik mensen kan meegeven? Heb ik iets nieuws te zeggen over een fenomeen dat we allemaal wel kennen? Telkens als ik iets bedacht, voelde het niet goed genoeg en ondertussen kwam de deadline dichterbij. Je raadt de ironie hiervan vast al. De druk om een goede prestatie te leveren, maakt het mij moeilijk om iets over prestatiedruk te schrijven. Wellicht is dit op zichzelf al een waardevolle ervaring om te delen. Prestatiedruk dragen de meeste mensen met zich mee tot ver voorbij de eindexamens. Ik heb gemerkt dat het mij vaak meer gaat om de waardering die ik al dan niet van anderen krijg, dan dat ik zelf geen vertrouwen heb in mijn kunnen. Ik ken mijn sterke en minder sterke kanten best goed, maar hoe weet ik of de ander hier hetzelfde over denkt?
Tijdens mijn studie leidde deze onzekerheid er vaak toe dat ik veel meer tijd en energie stak in opdrachten dan eigenlijk nodig was. Ik kon nu eenmaal niet inschatten of mijn idee van ‘goed genoeg’ hetzelfde was als dat van de docent. Hierdoor kon ik ontzettend mijn eigen grenzen over gaan. De druk die ik mezelf oplegde werd versterkt door de financiële stress die ik ervoer. De studiepunten waren zo verdeeld dat ik in drie jaar had kunnen afstuderen, mits ik al mijn vakken in één keer haalde. Ik liep gevoelsmatig al achter, omdat ik een jaar langer over mijn vwo had gedaan. Ik wilde niet nóg verder achter komen te lopen, waardoor ik ook nog eens een jaar extra collegegeld had moeten betalen.
Uiteindelijk heb ik vierenhalf jaar gedaan over mijn opleiding. Achteraf realiseer ik me dat het niet alleen onhaalbaar was geweest om het sneller te doen, maar voor mij ook niet eens beter. Waar studiegenootjes in de avonduren bijbaantjes hadden, besteedde ik mijn tijd aan therapie. Soms zat ik een week opgenomen, waarna ik de volgende maandag weer gewoon in de collegezaal verscheen. Ik ben heel blij dat ik mezelf de tijd heb gegund om de balans uit te zoeken die ik hierin nodig had. Je kunt nu eenmaal niet verwachten dat je mentale gezondheid voor een aantal jaar op automatische piloot staat, om maar te focussen op je school of studie. Life happens, shit happens, en deze shit houdt geen rekening met het strakke schema dat je voor jezelf bepaald hebt. En dat is maar goed ook. Wanneer je af en toe een pas op de plaats moet maken, of het leven je dwingt om je koers te wijzigen, leer je omgaan met de onvoorspelbaarheid van het leven. Ik heb ook geleerd dat een jaar korter of langer op school zitten echt zo weinig uit maakt in het grote geheel. Bovenal heb ik geleerd dat prestatiedruk er altijd wel zal zijn: daarom heeft het niet zoveel zin om je leven er door te laten leiden. Ik had deze levenslessen voor geen goud willen missen, in tegenstelling tot de wiskundelessen van mevrouw de Boer.
