Grote ideeën over jezelf
Je hebt het gevoel zomaar veel meer zelfvertrouwen te hebben dan vroeger en het idee dat je ook veel bijzonderder bent dat ooit gedacht. Je hebt een nieuw talent ontdekt die anderen niet hebben, of een ingeving die vast waar moet zijn. We noemen dat ook wel grote of overwaardige ideeën.
Veel mensen herkennen wel eens overwaardige ideeën over zichzelf. Dromend over wat je later wilt bereiken en wie je wil zijn, of jezelf zien ontwikkelen tot een krachtig en getalenteerd persoon. Het is heel fijn om veel zelfvertrouwen te hebben. Het helpt je om je positief te voelen, fijne contacten te hebben met andere mensen en met voldoening je werk te doen. Vaak durven mensen met veel zelfvertrouwen meer dingen te doen dan mensen die minder zelfvertrouwen hebben.
Vaak wisselen die ideeën over onszelf enigszins in verschillende situaties. Waar je je meer op je gemak voelt zul je waarschijnlijk beter over jezelf denken en wanneer je iets doet wat je nog niet in de vingers hebt zul je meer onzeker zijn en denken dat je het misschien niet kunt.
Wanneer zijn grote ideeën over onszelf niet-helpend?
Soms kun je zo vol zijn van een groots idee, dat je hier regelmatig over praat en adviezen geeft aan anderen omdat je het naar je idee beter weet dan de anderen. Andere mensen kunnen dat soms vervelend vinden, vooral als er niet om is gevraagd. Je raakt dat minder afgestemd met andere mensen. Waar zelfvertrouwen vaak samengaat met leuke contacten met vrienden, kunnen grote ideeën voor verwijdering met anderen zorgen.
Soms kun je zoveel zelfvertrouwen hebben dat je veel meer durft. De rem gaat er sneller af en werkt minder goed, waardoor je minder stilstaat bij de consequenties van je acties. Je kunt dan in gevaar komen. Mogelijk heb je het idee de consequenties te overzien, terwijl veel mensen met hetzelfde gedrag schade oplopen. Het risico op ongelukken wordt dan groter.
Ervaringen
Toen Ike 18 was begon hij zich steeds zelfverzekerder te voelen en maakte hij grootse plannen. Bekijk het verhaal van Ike:
Hoe kan het dat je soms zo vol kan zijn van een groot idee?
We maken in onze overtuigingen vaak een afweging over hoe realistisch deze overtuiging is. Maar als we sterke emoties hebben, dan wordt dat wat moeilijker. Als we angstig of verdrietig zijn redeneren we vaak naar de pessimistische kant en als we erg blij zijn redeneren we vaak optimistisch. Dit herkennen we allemaal.
Grote ideeën kunnen soms ook een verbloeming zijn van gevoelens van eenzaamheid en machteloosheid. Waar je jezelf misschien eigenlijk niet oké vindt, lijkt het soms helpend om juist een groots beeld van jezelf neer te zetten, dat eigenlijk niet realistisch is vergeleken met andere mensen. Ook lijkt het te helpen om zo toch positief naar de toekomst te kijken en zo meer grip te krijgen op negatieve gevoelens. Vaak komen overwaardige ideeën op als we ons wat kwetsbaarder voelen. Bijvoorbeeld bij onvoldoende slaap, veel gebruik van drugs en alcohol en na een stressvolle gebeurtenis.
Wat kan ik doen bij een overwaardig idee?
- Probeer een vast slaapritme op te bouwen.
- Vermijd alcohol en drugs.
- Zoek vrienden op.
- Doe leuke dingen met andere mensen en luister ook naar hun verhaal.
- Wees je ervan bewust dat buitenmenselijke krachten naast fijn ook gevaarlijk kunnen zijn. Maak daarin een eerlijke afweging.
Meer hulp nodig bij overwaardige ideeën?
- Chat, bel, app of mail met iemand van de MIND Hulplijn (voorheen Korrelatie).
- Praat met je vrienden of familie. Lees meer over hoe je dit aan kunt pakken.
- Praat met iemand in je omgeving of op school.
- Er zijn in Nederland speciale teams (EDI-teams) die helpen bij bijzondere ervaringen. Vind een EDI-team bij jou in de buurt.
- Of zoek contact met je huisarts.