Spraak van buiten komt via ons oor naar binnen. Eigen gedachten komen van binnen en zijn een soort innerlijke spraak. Beide soorten spraak (van buiten en van binnen) gebruiken ons taalcentrum. Bij dit systeem hoort een soort ‘monitor’ die onze eigen gedachten het etiket geeft: “komt van binnenuit”. Spraak van buiten krijgt dit etiket niet. Als we onze gedachten hardop horen is deze monitor minder actief. Zo kan het gebeuren dat eigen gedachten het etiket niet krijgen en deze dan worden gezien als ‘van buitenaf’. Dan trekken ze de aandacht en klinken ze soms hardop. Er gaat mogelijk dus iets mis in de informatieverwerking. Zo kan het gebeuren dat je gedachten, of herinneringen als stem gehoord worden. De neurotransmitter dopamine (een stofje in de hersenen) speelt hierin een rol. 

Ook kunnen vage geluiden of geroezemoes ingekleurd worden met onze eigen invulling. Daarom lijkt het vaak op iets waar we ons in herkennen of eerder hebben meegemaakt. Misschien herken je dat je het idee hebt dat je naam wordt genoemd in een drukke ruimte of op een feestje. Dat noemen we ook wel het ‘cocktail party effect’. 

In dit fragement van RTL Late Night wordt aan de hand van een aantal simpele tests uitgelegd hoe je waarneming je kan sturen. 

Pieter: "Ik hoor een stem dat mijn moeder niet te vertrouwen is, maar ik houd van haar en weet dat ze wel te vertrouwen is". 

Wist je dat er veel toevallige ideeën of gevoelens zijn die we helemaal niet opmerken? We zijn ons meestal niet bewust van onze hartslag of een toevallige overeenkomst van iets op televisie dat tegelijkertijd in ons eigen leven speelt. Het meeste van deze informatie wordt gefilterd, zodat we er niets mee hoeven. Toch komt er wel eens iets door dat filter heen, terwijl het niet belangrijk is. Bijvoorbeeld de gedachte dat je moeder niet te vertrouwen is. We zijn gewend dat alles waar we ons bewust van zijn, ook belangrijk is, dus dan lijkt dit ineens ook belangrijk en besteden we er aandacht aan.  

• Chat, bel, app, of mail met iemand van MIND Korrelatie. 
• Praat met je vrienden of familie. Lees meer over hoe je dit aan kunt pakken​.
• Praat met iemand in je omgeving of op school.
• Er zijn in Nederland speciale teams (EDI-teams) die helpen bij bijzondere ervaringen. Vind een EDI-team bij jou in de buurt. 
• Of zoek contact met je huisarts.

• Lees meer over gedachten hardop horen
• Lees meer over geluiden horen
• Lees meer over selectieve aandacht