Ons brein is steeds bezig om te proberen patronen te herkennen in de dingen die we waarnemen. Voor mensen zijn andere mensen erg belangrijk en daarom probeert  ons brein steeds uit te zoeken of er anderen in de buurt zijn, vooral in onduidelijke situaties.   

Ons brein is daarnaast ook op zoek naar patronen die op gevaar kunnen wijzen. Want graag herkennen we de bedreiging op tijd zodat we kunnen vechten of vluchten. Het is minder erg om een keer te vaak te vechten of vluchten dan een keer te weinig. Pareidolie ontstaat dus uit zogenaamde ‘foutpositieven’ van de menselijke patroonherkenning.  Dit zijn allemaal heel herkenbare situaties voor de meeste mensen en komt vaak voor. Het zijn geen hallucinaties of een teken dat er iets mis met je is. 

• in de schemering lijken we allerlei gezichten te zien 
• struiken worden enge mannen  
• wolken worden gezichten en gestalten  
• kraken van de treden betekent dat er iemand loopt  
• wind klinkt soms als zuchten of huilen; het lijkt alsof we geroepen worden

Het verschijnsel pareidolie is dus heel normaal en hoort bij ons als mens. Het is onschuldig en ongevaarlijk. Maar toch kun je ervan schrikken, zeker als je slecht in je vel zit. Vaak geeft pareidolie maar een kort moment van verwarring. Dan kun je door erop af te gaan en nog eens goed te kijken al gauw ontdekken dat je waarneming niet klopte. Maar als je het zo eng vindt dat je dit niet meer durft, dan lukt het soms ook niet meer om jezelf gerust te stellen. Je vlucht bijvoorbeeld of durft niet meer in het donker langs die ene ruimte met die spiegel te lopen. En hoe meer je alert bent op nieuwe waarnemingen, hoe waarschijnlijker dat je die ook gaat krijgen (selectieve aandacht). Je gaat misschien zelfs denken dat er een inbreker kan zijn of een geest in huis zit. In alle stress die je hierdoor voelt lijkt het misschien te gevaarlijk om je waarneming eens rustig en goed te onderzoeken.  

Je bent dan in de valkuil van negatieve betekenis en vermijding terecht gekomen.  

• Onderzoek je eigen waarneming en speel ermee. Doe het licht wisselend aan en uit, loop op verschillende manieren langs die enge spiegel, enzovoorts. Bekijk hoe je gedaanten kunt zien in bepaalde situaties die weer verdwijnen als je iets verandert. Leer je eigen waarneming dus beter kennen. Stap op de onduidelijke dingen af om ze beter te onderzoeken. Het is volledig ongevaarlijk.  
• Deel je ervaringen met iemand die je vertrouwt, maar probeer die persoon niet over te halen van jouw inschatting van het gevaar. Maak je eigen veiligheid ook niet afhankelijk van het bijzijn van de ander. En sta open voor een ander perspectief.  
• Oefen met positieve betekenissen bedenken. Klik hier [positieve betekenis] voor meer informatie daarover.  
• Waarneming wordt sneller beangstigend als je slechts slaapt of slecht in je vel zit. Klik hier [slaap] voor werken aan beter slapen en hier [positief en fijn voelen] voor werken aan je stemming.  

• Chat, bel, app of mail met iemand van MIND Korrelatie.
• Praat met je vrienden of familie. Lees meer over hoe je dit aan kunt pakken.
• Praat met iemand in je omgeving of op school.
• Er zijn in Nederland speciale teams (EDI-teams) die helpen bij bijzondere ervaringen. Vind een EDI-team bij jou in de buurt. 
• Of zoek contact met je huisarts.

• Lees meer over dingen zien die anderen niet zien 
• Lees meer over je positief en fijn voelen 
• Lees meer over beter slapen 
• Lees meer over selectieve aandacht